Τρίτη 31 Οκτωβρίου 2017

Ο Μακαριστός Μητροπολίτης Σπυρίδων: ένας Πειραιώτης στην Κεφαλονιά






Στις 20 Ιανουαρίου του 2015 ύστερα από νοσηλεία σε νοσοκομείο έφυγε από την ζωή ο Μητροπολίτης Κεφαλληνίας Σπυρίδων Καλαφάτης μια σημαντική μορφή της Εκκλησιάς της Ελλάδος, ένας σπουδαίος Ιεράρχης που ποίμανε την Μητρόπολη Κεφαλληνίας για 30 ολόκληρα χρόνια. Ο μακαριστός Μητροπολίτης Κεφαλληνίας Σπυρίδων γεννήθηκε στον Πειραιά το 1926 και από πολύ μικρός είχε την κλήση από τον Θεό να υπηρετήσει την Εκκλησία. Το Μάρτιο του 1951 χειροτονήθηκε Διάκονος και Πρεσβύτερος τον Ιανουάριο του 1954. Ενδιάμεσα το 1953 είχε αποφοιτήσει από την Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπηρέτησε ως Διάκονος εις τον Ιερό Ναό Αγίου Βασιλείου (Μετσόβου και Μπουμπουλίνας) Αθηνών από το έτος 1951 και  ως Γραμματεύς και Πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης από το έτος 1954 – 1971. Το έτος 1972 επέστρεψε στην γενέτειρά του, τον Πειραιά, τοποθετηθείς  στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας, ως Προϊστάμενος και σε σύντομο χρονικό διάστημα ανέλαβε την Πρωτοσυγκελλία και της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς, ύστερα από εντολή του τότε Μητροπολίτη Μητροπολίτου Πειραιώς Κυρού Χρυσοστόμου Ταβλαδωράκη. Στις 15 Αυγούστου του 1976 χειροτονήθηκε Τιτουλάριος Επίσκοπος Νεοχωρίου  στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς και παρέμεινε στον Πειραιά ως βοηθός επίσκοπος και ως Πρωτοσύγκελος.  Στη θέση αυτή παρέμεινε και με τον νέο Μητροπολίτη Πειραιώς Καλλίνικο μέχρι την εκλογή του σε Μητροπολίτη Κεφαλληνίας τον Μάιο του 1984.




Η Μητρόπολη Κεφαλληνίας την εποχή εκείνη, συγκλονιζόταν από ένα «σκάνδαλο» με τον Μητροπολίτη Κεφαλληνίας Προκόπιο, σκάνδαλο που τελικά μετά από χρόνια αποδείχθηκε πως δεν υφίστατο, ο οποίος και είχε απομακρυνθεί από την θέση του. Μέχρι να γίνουν εκλογές για την ανάδειξη νέου Μητροπολίτη η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος είχε τοποθετήσει τοποτηρητή τον Μητροπολίτη Κερκύρας Πολύκαρπό. Στην Κεφαλονιά συνέβη ένα συγκλονιστικό γεγονός μοναδικό στην ιστορία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Στις 25 Μαρτίου του 1984, ημέρα της Εθνικής Εορτής, ο Μητροπολίτης Κερκύρας Προκόπιος βρισκόταν στην Κεφαλλονιά και το απόγευμα της ίδιας ημέρας πήγε στο χωριό Φαράκλατα, λίγο έξω από το Αργοστόλι όπου θα γινόταν η λιτανεία της εικόνας της Ευαγγελιστρίας. Κατά την διάρκεια της λιτανείας σε μια στάση της πομπής για δέηση ο Μητροπολίτης Κερκύρας Προκόπιος έπεσε νεκρός μπροστά στα εικονίσματα και στα έκπληκτα μάτια των παρισταμένων πιστών. Μέσα σε όλες αυτές τις τραγικές και δύσκολες συνθήκες για την Μητρόπολη Κεφαλληνίας η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος εξέλεξε Μητροπολίτη τον Επίσκοπο Νεοχωρίου Σπυρίδωνα Καλαφάτη που για δώδεκα ολόκληρα χρόνια είχε υπηρετήσει στην Μητρόπολη Πειραιώς. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι στις εκλογές για την ανάδειξη του Μητροπολίτη Κεφαλληνίας υποψήφιοι ήταν δύο Επίσκοποι με καταγωγή από τον Πειραιά, ο Επίσκοπο Νεοχωρίου Σπυρίδωνα Καλαφάτης, όπως έχουμε αναφέρει  ο οποίος και εξελέγη, και ο Επίσκοπος Ανδρούσης Αναστάσιος Γιαννουλάτος, ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας.


Μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες ο Μητροπολίτης Σπυρίδων ανέλαβε την τοπική εκκλησία της Κεφαλονιάς που είχε διχαστή από τα εκκλησιαστικά και πολιτικά προβλήματα. Χαρακτηριστικός είναι ο λόγος του  του Υπουργού Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος του αείμνηστου Αντώνη Τρίτση τον οποίο εκφώνησε στην ενθρόνιση του Μητροπολίτη Σπυρίδωνα, στις 3 Ιουνίου το 1984. Ο Υπουργός τόνισε: «Σεβασμιώτατε, Σας καλωσορίζω ως εκπρόσωπος της Κυβέρνησης και ως εκπρόσωπος αυτού του τόπου. Είναι ένας τόπος η Κεφαλονιά που αξίζει να του σταθείτε άξιος. Τόπος με μοναδική ιστορία, πολιτισμό και προσήλωση στις παραδόσεις. Είστε εδώ σήμερα γιατί σας άνοιξε το δρόμο ο λαός μας με την ιστορική, πολιτιστική, πνευματική και κοινωνική του αφύπνιση. Αφύπνιση που του υπαγόρευσε έναν ασυμβίβαστο και σκληρό αγώνα, όταν είδε να προσβάλλεται η ιστορία του, ο πολιτισμός του, τα ιερά και όσιά του, τα τοπικά του σύμβολα. Και σ’ αυτόν τον αγώνα ο λαός είχε στο πλευρό του τους απλούς παπάδες. Η ιστορία είναι γνωστή δεν θα την επαναλάβω. Υπογραμμίζω δύο σημεία: α. O αγώνας του Λαού της Κεφαλονιάς δεν ήταν εναντίον προσώπων. Ήταν εναντίον καταστάσεων. Ήταν αγώνας για κάθαρση της εκκλησίας. Και γνωρίζετε ότι ο αγώνας αυτός κατέληξε συμβολή στο πανελλήνιο με το νόμο που προκάλεσε η εκκλησία. β. Δεν ήταν αγώνας για συγκεκριμένα πρόσωπα. Δεν σας γνωρίζαμε Σεβασμιώτατε. Χαιρόμαστε που θα σας γνωρίσουμε εδώ. Ζητήσαμε η ίδια η εκκλησία -και σε επίπεδο επιλογής προσώπου- να αναλάβει την ευθύνη της κάθαρσης. Είναι σημαντική υπόθεση για μας τους Κεφαλλονίτες τα τοπικά μας σύμβολα. O κατατρεγμένος αγρότης, ο κατατρεγμένος μετανάστης, ο κατατρεγμένος ναυτικός μας βρήκε δυνατό σύμβολο στον κατατρεγμένο αγρότη των Oμαλών. Μας ενώνουν τα Oμαλά γιατί μας ταυτίζουν με την παράδοση. Γιατί ταυτίζονται με την ιδέα της επιστροφής, της παλιννόστησης. Το νόστιμον ήμαρ του Οδυσσέα που είμαστε παιδιά του. Απαιτούμε από εσάς Σεβασμιώτατε: α. Ειρήνευση πνευματική: Να σταματήσει η πνευματική αναταραχή. β. Προστασία της πνευματικής μας κληρονομιάς: Συστηματική καταγραφή, προστασία και ανάδειξη κάθε εκκλησιαστικού μνημείου, γιατί είναι κληρονομιά του λαού. Μετά τους σεισμούς δεν υπήρξε ποτέ τέτοια φροντίδα, θα έχετε -υπόσχομαι- αμέριστη τη συμπαράσταση της Πολιτείας. γ. Εκσυγχρονισμό του καταστατικού χάρτη, του τρόπου λειτουργίας των Μονών. δ. Συμβολή στο έργο της Κοινωνικής ανασυγκρότησης. Στον αγώνα που δίνει η Κεφαλληνιακή Οικογένεια να φτιάξει τον τόπο για να ξαναμαζευτεί. ε. Απαιτούμε Σεβασμιώτατε, τέλος, σεβασμό στον ίδιο το λαό, δηλαδή σεβασμό στη Δημοκρατία. Ποτέ δεν συγχώρεσε ο λαός τη μετατροπή της εκκλησίας σε παρακομματική οργάνωση. Εκκλησία στην αρχαία της έννοια σημαίνει ο Δήμος, ο Λαός. Είναι δηλαδή έννοια συνυφασμένη με την Δημοκρατία. Έτσι την είδε ο ίδιος ο Χριστός. Γι’ αυτό εξεδίωξε εμπόρους και αρχιερείς από τον Ναό. Το ίδιο έκανε εδώ ο λαός. Γι αυτό ο μεγάλος μάρτυρας -άγιος της αγροτιάς- Κεφαλονίτης Μαρίνος Αντύπας ανάκραξε «Θέλωμεν ότι θέλει ο Χριστός». Γνωρίζετε ότι δεν έρχεστε σαν δεσπότης. Αλλά σαν πνευματικός και κοινωνικός λειτουργός. Σας θυμίζω το λόγο του άλλου μεγάλου μάρτυρα της Κεφαλονιάς -στο βωμό της λαϊκής υπόθεσης- του Ρόκκου Χοίδά το 1875: «O Θεός εκπροσωπείται εν τω κοσμώ τούτω υπό του λαού»… «O κυρίαρχος λαός δύναται να ανατρέψει θρόνους τυράννων, δύναται να ανατρέψει τον δεσπότη όπου και αν κάθεται». Το έκανε αυτό ο Λαός μας. Τυχεροί στη ζωή όσοι επωμίζονται βαρύ κοινωνικό έργο. Είστε τυχερός, θα σας συμπαρασταθούμε και θα σας παρακολουθούμε σε κάθε σας βήμα. Είστε Άξιος σήμερα. Σταθείτε πάντα Άξιος-Άξιος». Παρέθεσα όλο το λόγο του Αντώνη Τρίτση, για να καταλάβει κανείς τις δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει ο Μητροπολίτης Σπυρίδων και το ύφος και την αυστηρότητα του λόγου του Υπουργού.


Ο Μητροπολίτης Σπυρίδων, με την απλότητα του , την αγάπη του και την ευθύτητα του χαρακτήρα του και το πέισμα του, χαρακτηριστικό γνώρισμα της πειραιώτικης καταγωγής του αλλά και τον Κεφαλληνίων, ποίμανε την Μητρόπολη Κεφαλληνίας για τριάντα περίπου χρόνια και αγαπήθηκε από το ποίμνιο του. Άφησε φήμη ενάρετου και αξιόλογου Ιεράρχη όπου και αν διακόνησε. Αγάπησε την Κεφαλονιά και τον Άγιο Γεράσιμο και ζήτησε να ταφεί στο Μοναστήρι του Αγίου, επιθυμία που πραγματοποιήθηκε.Το έργο του στην Μητρόπολη του σπουδαίο, σε όλους τους τομείς της εκκλησιαστικής δράσεις. Στον Πειραιά, η διακονία του ήταν σημαντική και ήταν αρκετα αγαπητός στους Πειραιώτες και στην ενορία της Ευαγγελιστρίας Πειραιώς που παρέλαβε το σκήνωμα του πριν την μεταφορά του στην Κεφαλονιά και το έθεσε σε λαϊκό προσκύνημα, τελώντας παράλληλα Ιερά Αγρυπνία για την ανάπαυση της ψυχής του αξιόλογου Ιεράρχη. Ο Μητροπολίτης Κεφαλληνίας  Σπυρίδων Καλαφάτης ήταν ένας γνήσιος αυθεντικός και αφοσιωμένος άνθρωπος που αγάπησε την εκκλησία και την διακόνησε με όλες του τις δυνάμεις, με ένα πλατύ πηγαίο και μεγάλο χαμόγελο και με μια βαριά χαρακτηριστική φωνή. Η προσφορά του στον Πειραιά είναι ανεξίτηλη για την φιλάνθρωπη και γεμάτο αγάπη δράση του.

Κώστας Ζουρδός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου