Όπως είναι γνωστό από την πολιτική μας ιστορία και εκτενώς έχει αναλυθεί για τις ωφέλιμες ή τραγικές συνέπειες για τον ελληνισμό από πλειάδα ιστορικών, στις 11 Φεβρουαρίου του 1959, υπεγράφη η Συνθήκη της Ζυρίχης για την Κύπρο. Στο περιθώριο των διαβουλεύσεων μεταξύ του Πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας Χάρολντ Μακμίλλαν και του Έλληνα Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή παρουσία του πρέσβη της Ελλάδας στο Λονδίνο Γεώργιου Σεφεριάδη διατυπώθηκε από τον βρετανό Πρωθυπουργό μια «ιδιότυπη απειλή» προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό πως όσο αργεί να υπογράψει την Συνθήκη κινδυνεύει «να πέσουν τα Βιβλία της Συβίλλας» κατά τον σχετικό μύθο. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Η Συμφωνία της Ζυρίχης και κατόπιν του Λονδίνου, που υπογράφηκαν το 1959 μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας, Ελλάδας, Τουρκίας , ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας, ήταν οι Συνθήκες με τις οποίες τερματίστηκε η βρετανική κυριαρχία επί της Κύπρου και ιδρύθηκε ανεξάρτητο Κυπριακό κράτος. Η Συνθήκη της Ζυρίχης υπεγράφη στο ξενοδοχείο Ντόλτερ της Ζυρίχης στις 11 Φεβρουαρίου του 1959 από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Πρωθυπουργό της Τουρκίας Αντνάν Μεντερές. Στις διαπραγματεύσεις που έλαβαν μέρος στην Ζυρίχη, με ημερομηνία έναρξης 5 Φεβρουαρίου 1959, συμμετείχαν η Ελλάδα και η Τουρκία χωρίς την παρουσία εκπροσώπων από την Κύπρο. Στην ελληνική αποστολή συμμετείχαν ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο υπουργός Εξωτερικών Αβέρωφ, ο πρέσβης Ξανθόπουλος-Παλαμάς, ο διπλωμάτης Δημήτριος Μπίτσιος, νομικοί, διπλωμάτες και υπηρεσιακοί παράγοντες. Στην Τούρκικη αποστολή συμμετείχαν ο Τούρκος πρωθυπουργός Μεντερές, ο υπουργός εξωτερικών Φατίν Ζορλού και άλλοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι. Η διαπραγμάτευση γινόταν μεταξύ των δυο υπουργών εξωτερικών, ενώ οι πρωθυπουργοί είχαν συνεχή ενημέρωση στις σουίτες τους. Το σημαντικότερο ζήτημα ήταν η στρατιωτική παρουσία που ήθελαν να είχαν οι Τούρκοι. Η ελληνική πλευρά δεχόταν την ύπαρξη ενός τιμητικού αγήματος, 100 περίπου τούρκων, όμως η Τουρκία ήθελε αρκετά μεγαλύτερο. Τελικά με παρέμβαση των πρωθυπουργών, λύθηκε το πρόβλημα με αναλογία 950 ελλήνων και 650 τούρκων στρατιωτικών. Στην συνέχεια λύθηκε το ζήτημα του πολιτεύματος- η Τουρκία ζήταγε ομοσπονδία και η Ελλάδα επιχειρηματολογούσε πως μπορεί να οδηγήσει στην διχοτόμηση. Τελικά κατάληξαν στην προεδρευόμενη δημοκρατία, με έλληνα πρόεδρο και τούρκο αντιπρόεδρο, ο οποίος θα διέθετε βέτο για μια σειρά ζητημάτων στην άμυνα, εξωτερική πολιτική και αλλού. Τόσο το κοινοβούλιο όσο και η δημόσια διοίκηση θα είχε αναλογία ελλήνων και τούρκων 70/30. Σε περίπτωση συγκρούσεων θα λειτουργούσε το Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο θα είχε 3 δικαστές, έναν Έλληνα, ένα Τούρκο και ένα ουδέτερο. Η συμφωνία απέτρεπε μεν την διχοτόμηση του σχεδίου Μακμίλλαν, όμως περιείχε ένα δομικό σφάλμα: το δικαίωμα των τουρκοκυπρίων σε βέτο που δυσχέραινε την διοίκηση του κράτους και στο μέλλον δημιούργησε προβλήματα με τραγικές συνέπειες.
Από την άλλη μεριά αιώνες πίσω οι ηγέτες της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας πίστευαν πως το μέλλον κρυβόταν στα προφητικά βιβλία της ελληνόφωνης προφήτισσας Συβίλλας. Ο μύθος έλεγε πως ο θεός Απόλλωνας είχε εντυπωσιαστεί από την ομορφιά της Συβίλλας και της είχε χαρίσει χίλια χρόνια ζωής αλλά και το προνόμιο να μαντεύει το μέλλον το οποίο είχε αποτυπώσει σε βιβλία με χρησμούς. Όταν ο Απόλλωνας ζήτησε κάτι παραπάνω από την εκτίμηση του στην Συβίλλα και εκείνη το αρνήθηκε, ο θεός απέσυρε το δώρο της αιώνιας νεότητας και εκείνη άρχισε σιγά-σιγά να γερνάει στους αιώνες. Η Συβίλλα προσέφερε εννέα βιβλία με προφητείες στον τελευταίο Βασιλιά της Ρώμης τον Λεύκιο Ταρκύνιο επονομαζόμενο και υπερήφανο που ασκούσε τυραννική διοίκηση. Ο Ταρκύνιος στην αρχή αρνήθηκε να αγοράσει τα βιβλία της Συβίλλας γιατί του φάνηκαν ακριβά και τότε εκείνη έκαψε τρία βιβλία και του προσέφερε τα υπόλοιπα με την ίδια αρχική τιμή. Ο Ταρκύνιος απέρριψε και αυτήν την προσφορά με αποτέλεσμα η Συβίλλα να κάψει άλλα τρία βιβλία. Τότε ο βασιλιάς βρέθηκε σε αδιέξοδο κατάλαβε το λάθος του και αγόρασε τα εναπομείναντα τρία βιβλία της Συβίλλας στην αρχική τιμή. Με αυτό το μυθικό περιστατικό «απείλησε» ο Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Χάρολντ Μακμίλλαν τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή λίγο πριν την υπογραφή της Συμφωνίας της Ζυρίχης. Με το περιστατικό να διαδραματίζεται ως εξής:
Το περιστατικό το διηγείται ο πρέσβη της Ελλάδας στο Λονδίνο Γεώργιου Σεφεριάδης* και διαδραματίστηκε στην Ζυρίχη στο ξενοδοχείο Ντόλτερ: « Ο Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Χάρολντ Μακμίλλαν πίεζε τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή αποφασιστικά και έντονα. Σε μια από αυτές τις ασφυκτικές πιέσεις ο Χάρολντ Μακμίλλαν είπε στον Έλληνα Πρωθυπουργό να υπογράψει την Συμφωνία γιατί «θα πέσουν τα βιβλία της Συβίλλας». Ο Έλληνας Πρωθυπουργός γύρισε προς την πλευρά του Γιώργου Σεφεριάδη που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις και του είπε: «Τι είναι αυτά που μου λέει πάλι αυτός;». Η απειλή ήταν ξεκάθαρή. «Αγοράστε» τώρα γιατί αργότερα θα «αγοράσετε» ακριβότερα και με χειρότερους όρους. Και ο Έλληνας Πρωθυπουργός υπέγραψε την συμφωνία. Για την ιστορία μετά την υπογραφή της Συνθήκης Ζυρίχης – Λονδίνου σε συζήτηση στη Βουλή ο Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής θα υπερασπιστεί την Συμφωνία και θα χαρακτηρίσει την ημέρα της υπογραφείς της ως «την ευτυχέστερη μέρα της ζωής μου». Ενώ ο Σοφοκλής Βενιζέλος θα δηλώσει στη Βουλή για την Συμφωνία:« ότι επολέμησαν οι Έλληνες και ενίκησαν οι Τούρκοι». Στην ίδια συζήτηση στην Βουλή ο Αρχηγός των Προοδευτικών Σπύρος Μαρκεζίνης κατέκρινε την Συμφωνία με δριμύτητα με τον Πρωθυπουργό έντονα δυσαρεστημένο να τον διακόπτει λέγοντας του: «Έκαμα ότι μπορούσα. Δεν εφιλοδόξησα να εγκαθιδρύσω την Πολιτεία του Πλάτωνος». Με τον Αρχηγό των Προοδευτικών να απαντά προφητικά: « Η Πολιτεία του Πλάτωνος θα μπορούσε κάποτε ίσως να καταστεί πραγματικότης, αλλά η Συνθήκη της Ζυρίχης ουδέποτε θα εφαρμοστεί»!
Η ιστορία τελικά «έδειξε» και τις αληθινές προβλέψεις και τους
μύθους τους πραγματικούς αλλά και τις «επικερδείς» εθνικές αγορές!
* Το περιστατικό αναφέρεται
και στο βιβλίο: Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος, τόμος Τρίτος (1942-1975),
του εκδοτικού οργανισμού ΠΑΠΥΡΟΣ στις σελίδες 81-82.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου