Το έργο της Εκκλησίας

Του Μητροπολίτου Πειραιώς Καλλίνικου

Δεν είναι σε θέση όλοι οι άνθρωποι να κατανοήσουν σωστά το έργο της Εκκλησίας. Γι αυτό και εύκολα την παρεξηγούν, την παρανοούν και την κατακρίνουν. Εκλαμβάνουν την Εκκλησία ως έναν οργανισμό παραπλήσιο με το Υπουργείο Κοινωνικών Υπηρεσιών. Την φαντάζονται ως έναν Ερυθρό Σταυρό. Ως  κάποιον εγκόσμιο οργανισμό, που σκοπό έχει να κάνει μόνο φιλανθρωπία, να συντρέχει στις υλικές ανάγκες των ανθρώπων, να επουλώνει μόνον υλικές πληγές, να ενδιαφέρεται μόνο για το σώμα των ανθρώπων και τις ανάγκες του. θεωρούν δε στον ελλαδικό χώρο την Εκκλησία ως έναν μεγάλο οικονομικό οργανισμό που υποχρεούται, σε κάθε ευκαιρία, να κάνει οικονομικές επιχορηγήσεις. Και στηρίζουν την σκέψη τους σε μια λανθασμένη ερμηνεία του «αγαπάτε αλλήλους», στο οποίο και μόνον περικλείουν τον Χριστιανισμό. Λησμονούν έτσι το μυστήριο της Εκκλησίας και το πνευματικό, αναπλαστικό, εξανθρωπιστικό, αναγεννητικό και λυτρωτικό έργο της.

Βέβαια, έχει φιλανθρωπικό σκοπό η Εκκλησία, αλλά με ευρεία έννοια. Ενδιαφέρεται για τον «όλον» άνθρωπο. Και ο όλος άνθρωπος είναι μια ψυχοσωματική οντότητα. Έχει σώμα και υλικές ανάγκες, αλλά πρωτίστως έχει ψυχή με πνευματικές ανάγκες. Ο κυρίως άνθρωπος είναι η ψυχοπνευματική του προσωπικότητα. Και από την ψυχοπνευματική του προσωπικότητα εξαρτάται κατά πολύ και η σωμάτο υλική του κατάσταση. Η Εκκλησία, ως θεοίδρυτος, ουράνιος, πνευματικός οργανισμός, ενδιαφέρεται πρωτίστως για την ορθή ψυχοπνευματική διαμόρφωση της προσωπικότητας του ανθρώπου και κατά δεύτερο λόγο για τις υλικές του ανάγκες. Είναι δε αποδεδειγμένο εμπειρικά, ότι πολλές φορές επιλύονται και υλικά και οικονομικά προβλήματα του ανθρώπου όταν ο ίδιος είναι ψυχοπνευματικά υγιής, νοικοκυρεμένος, μυαλωμένος, εργατικός.

Έχει λοιπόν υποχρέωση να τρέχει και να βοηθήσει στις υλικές ανάγκες  τον άνθρωπο η Εκκλησία. Και το κάνει πάντοτε. Η σωρεία των ιδρυμάτων που συντηρεί και η υλική βοήθεια που σε κάθε περίπτωση παρέχει, βεβαιώνουν του λόγου το αψευδές. Τέτοια δε συνείδηση καλλιεργεί και στους πιστούς της. τους διδάσκει τη θυσία για τον συνάνθρωπο. Όμως, κύριο έργο της η Εκκλησία έχει να φτιάχνει ανθρώπους σωστούς. Να σμιλεύει χαρακτήρες. Να εμπνέει ιδανικά. Να καθοδηγεί στο δρόμο της ευσέβειας και της αγιότητας. Να καλλιεργεί λεπτότητα και ευγένεια καρδιάς. Να δημιουργεί συνειδήσεις εκλεπτυσμένες. Να διαμορφώνει τίμιους, ειλικρινείς και γνήσια ενάρετους ανθρώπους.

Σκοπός και έργο της Εκκλησίας είναι να εξανθρωπίζει τον άνθρωπο. Να τον καλλιεργεί πνευματικά. Να του εμφυτεύει την καλοσύνη, την αγάπη, την αυταπάρνηση, το πνεύμα της θυσίας. Να τον απαλλάσσει από τα πάθη και τις αδυναμίες, από το ψεύδος και τη σκληρότητα, από την προσκόλληση στη γη και τα υλικά αγαθά, από την υποδούλωση στον σαρκικό του εαυτό. Κύριο δε σκοπό της έχει η Εκκλησία να χαρίζει στον άνθρωπο τη λύτρωση από τη δύναμη της αμαρτίας, να του ανοίγει τα μάτια για να βλέπει καθαρά τον Θεό. Να τον κάνει «όντως άνθρωπο» και να του χαρίζει την εν Χριστό σωτηρία, που γαληνεύει τη συνείδηση, ηρεμεί την ψυχή, ισορροπεί τον άνθρωπο και τον ενώνει με τον Θεό.

Και το έργο αυτό της Εκκλησίας το κάνει πάντοτε με τη διάδοση του λόγου του Θεού που κατέχει, με την αγιαστική δύναμη των Μυστηρίων της, με τις λατρευτικές ευκαιρίες και την όλη ποιμαντική δραστηριότητα της. Αυτό είναι το έργο της Εκκλησίας. Έργο ανώτερο, μεγάλο, δυνατό. Καμιά άλλη επίγεια προσφορά δεν μπορεί να συγκριθεί μαζί του. είναι έργο κατ’ εξοχήν φιλάνθρωπο και ψυχοσωτήριο. Παμμέγιστης αξίας και σπουδαιότητας. Αλλά το μεγάλο αυτό έργο της Εκκλησίας και την παμμέγιστη αυτήν προσφορά της προς τον άνθρωπο μόνον όσο είναι κοντά της και διαθέτουν μάτια καθαρά και ψυχή αγνή μπορούν να το εκτιμήσουν. 

*Το κείμενο γράφτηκε στο Περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία τον Ιούλιο του 1993.

Επιμέλεια: Κώστας Ζουρδός