Μίκης, μην ακούς τους κερδοσκόπους και τους προσκυνημένους…

Του Κώστα Ζουρδού, θεολόγου

Ο Μίκης Θεοδωράκης έχοντας περάσει πολλά χρόνια στην εξορία και χαρακτηρισμένος ως κουμουνιστής, μπαίνει από τους πρώτους στο στόχαστρο της χούντας των συνταγματαρχών. Απαγορεύονται τα τραγούδια του και ο ίδιος διώκεται για άλλη μια φορά άγρια. Μετά το τέλος της Γερμανικής κατοχής ο Μίκης Θεοδωράκης είχε γνωρίσει στην Μακρόνησο (το 1945) τον Γρηγόρη Μπιθικώτση και είχαν αναπτύξει μια βαθειά φιλία και εκτίμηση που κράτησε αδιατάρακτη σε ολόκληρη την ζωή τους. Ο Μίκης είχε δώσει στον Γρηγόρη Μπιθικώτση να τραγουδήσει μερικά μεγάλα και σπουδαία τραγούδια ( «βρέχει στην φτωχογειτονιά», «βάρκα στο γιαλό», «στρώσε το στρώμα σου», και η αξεπέραστη «Δραπετσώνα»), που τον έκαναν διάσημο και τον καθιέρωσαν ως τον τραγουδιστή της Ρωμιοσύνης.

Η χούντα των Συνταγματαρχών θέλοντας να δείξει ένα ψεύτικο φιλολαϊκό πρόσωπο μέσα από την προπαγανδιστική της στόχευση, δημιουργεί ένα τραγούδι, τον ύμνο της χούντας, σε στίχους του Ηλία Καραμανέα οι οποίο έλεγαν: «Μέσα στ’ Απρίλη τη γιορτή, το μέλλον χτίζει η νιότη αγκαλιασμένη, δυνατή, μ’ εργάτη, αγρότη, φοιτητή και πρώτο τον στρατιώτη…». Στην σκέψη των Χουντικών για την εκτέλεση του τραγουδιού δυναμώνει η επιθυμία, για να έχει αντίκτυπο και υπόσταση, να το ερμηνεύσει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Το νέο αυτό φτάνει και στον Μίκη Θεοδωράκη ο οποίος του στέλνει μια συγκλονιστική επιστολή:

«Γρηγόρη. Διάβασα με κατάπληξη ότι πρόκειται να τραγουδήσεις στα “Δειλινά” τον “Ύμνο της Επαναστάσεως”. Νομίζω ότι είσαι αρκετά μεγάλος για να καταλαβαίνεις τι πρόκειται να κάνεις. Πόσες ευθύνες επωμίζεσαι και σε τι σοβαρούς κινδύνους μπαίνεις. Κάθισε σπίτι σου με αξιοπρέπεια. Μην γκρεμίζεις με μια κλωτσιά αυτό που χτίσαμε μαζί τόσα χρόνια.  Μην ακούς τους κερδοσκόπους και τους προσκυνημένους. Μη ρίχνεις στον βούρκο το όνομά σου και το όνομα των παιδιών σου, που σε λίγο θα ντρέπονται για σένα. Κάνε τον άρρωστο. Φύγε για το εξωτερικό. Εκεί μπορείς ν’ αρχίσεις μια καινούργια καριέρα. Η Μελίνα σε περιμένει. Γιατί αν εσύ ο Μπιθικώτσης, το πρωτοπαλίκαρο του Θεοδωράκη, γίνεις επίσημος τραγουδιστής της Δικτατορίας τραγουδώντας αυτό το άθλιο κατασκεύασμα, θα πρέπει να ξέρεις ότι θα γίνεις ο πιο αχάριστος και τιποτένιος προδότης που γέννησε ο Λαός μας. Στο όνομα της φιλίας μας και για χάρη της γυναίκας σου, των παιδιών σου και όλων των αμέτρητων φίλων μας, σε ικετεύω να μ’ ακούσεις για τελευταία φορά. Μετά την Πέμπτη θα είναι αργά. Πάρα πολύ αργά»….

Η συγκλονιστική αυτή επιστολή του Μίκη δεν θα μεταπείσει τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, νικημένο από την απολύτως κατανοητή ανθρώπινη αδυναμία, και στις 13 Ιουλίου του 1967, στο κέντρο Δειλινά της Γλυφάδας μαζί με την Βίκυ Μοσχολιού θα τραγουδήσουν σε πρώτη εκτέλεση το καθεστωτικό άσμα σε μια διοργάνωση του Ραδιοφωνικού Σταθμού των Ενόπλων Δυνάμεων. Το γεγονός αυτό δεν διατάραξε στο ελάχιστο την σχέση και την εκτίμηση που είχε ο Μίκης για τον Γρηγόρη. Εξάλλου πολλές φορές ο Μίκης έχει δηλώσει πως ο Στέλιος Καζαντζίδης και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης είναι οι μεγαλύτερες φωνές της Ελλάδας και δύο από τα σημαντικότερα στοιχεία που συνθέτουν τον Ελληνικό Πολιτισμό.