Νοικοκυριά

Της Γαλάτειας Γρηγοριάδου – Σουρέλη

Η μάνα μου, όπως όλες οι νυκοκυράδες, τ’ ΄Αη Δημητρίου έστρωνε, φτωχά χρόνια, τα πατώματα δεν είχαν παρκέ διαρκείας, ανώμαλα, τραχιά, με σκληρή βούρτσα τρίβονταν, στράφτανε, οι κουρελούδες ή τα χράμια βγαίνανε από τις ναφθαλίνες, μπαίνανε τα κουρτινάκια τα χειροποίητα, με τους Έρωτες κεντημένους να τοξέυουνε καρδιές, οι ελιές τσακισμένες με την πέτρα στο κιούπι, τα λουλούδια στους ντενεκέδες μετακόμιζαν στο απάγκιο, οι χυλοπίτες, ο τραχανάς μαζεμένα με σέβας σε παλιές καθαρές μαξιλαροθήκες, όλα περίμεναν τον χειμώνα που θα έρθει. Πολύς κόπος, πολλή έγνοια για το χειμώνα, τα ξύλα στοιβαγμένα με τάξη, θα φτάσουν ή δε θα φτάσουν; Το παλιό παλτό του μεγάλου παιδιού να κοντύνει για το μικρότερο, οι γιακάδες άλλαγμα, γύρισμα οι μανσέτες στο καλό πουκάμισο του άντρα – το ένα της εκκλησίας – σε τι κατάσταση βρίσκεται; Να αγοράσουμε μαλλί, όχι αυτό το μήνα τον άλλον γιατί τώρα έχουμε πολλά έξοδα. Να αγοράσουμε λοιπόν, μαλλί να πλέξουμε μια ζακέτα, ένα πουλόβερ. Τα παιδιά – τα κορίτσια βέβαια – να μάθουν το βελονάκι «να καταγίνονται γιατί σα κάθεται ο άνθρωπος δουλεύει ο διάβολος». Κόπος πολύς κόπος είναι η αλήθεια για αυτό το χειμωνιάτικο συμμάζεμα. Κόπος όμως και σοφία. Ούτε την λέξη «παιδαγωγική» ξέραμε εκείνα τα χρόνια, άγνωστες η ψυχολογία, τα τραύματα, τα πλέγματα τα ψυχικά κι όμως βάδιζαν σταθερά, σίγουρα και τα σπιτικά είχαν μια υγεία που την λιμπίζεσαι σήμερα που όλα είναι τόσο ρευστά και έτοιμα για κατάρρευση. Ξέρω πως κάθε σπιτικό έκανε η τούτες τις μέρες κάνει το χειμωνιάτικο ξεσήκωμα.

Το καλοκαίρι ανάμνηση πια, στρώσαμε τα χαλιά ή τις φλοκάτες μας, είμαστε έτοιμοι για το χειμώνα. Όπως ακριβώς σε κείνα τα χρόνια. Φοβάμαι πως ξεχνάμε όμως το ψυχικό συμμάζεμα και έναν άλλον χειμώνα ερημιάς, βαρύ και δύσκολο χειμώνα που τα παιδιά μας θα περάσουν. Και είναι ανάγκη να πλέξουμε πουλόβερ ζεστά που θα τα φορέσει η ψυχή τους την ώρα της παγωνιάς. Η τάξη, η «ευταξία» δεν χρειάζεται μόνο στα υλικά πράγματα. Πολύ περισσότερο στα ψυχικά. Υπάρχουν λέξεις όπως το «νοικοκύρεμα», «η ρουτίνα», που βρίσκονται υπό διωγμών, που φέρνουν αλλεργία.  Η φύση όμως – και ποιος μπορεί να πει πως λαθεύει η φύση; - λατρεύει το νοικοκύρεμα και την ρουτίνα το Νοέμβριο, ας πούμε, έχουμε Ανατολή ηλίου στις 6.15 και Δύση στις 5.26. προσέξτε ακρίβεια και τάξη. Κάθε αστέρι θα βγει στην ώρα του, το φεγγάρι στο δικό μας ημισφαίριο χωρίς βεντετισμούς και ετσιθελισμούς υπακούει σε νόμους νοικοκυριού και τάξης. Αναρχία δεν ανταμώνουμε πουθενά στη φύση, κι αν κάτι τέτοιο συμβεί δεν είναι μόνο περίεργο αλλά και ύποπτο. Και ξεχνάμε πως ο καρκίνος είναι ένα κύτταρο που ξαφνικά τρελάθηκε και στο AIDS εκείνο που αποφάσισε να μη κάνει τη δουλεία του και να…απεργήσει.

Αυτή ακριβώς η εποχή είναι ο,τι χρειάζεται για να σκεφτούμε και εμείς μερικά πράγματα και να δώσουμε στα παιδιά μας την άλλη διάσταση νοικοκυριού, συμμαζέματος, που τόσο θα τους χρειαστεί στη ζωή. Ας σκεφτούμε για τις δύσκολες μέρες που φέρνει ο χειμώνας και ας ετοιμαστούμε κι ας ετοιμάσουμε τα παιδιά μας γι αυτές τις δύσκολες μέρες. Οι πρώτες σταγόνες της βροχής σκότωσαν το καλοκαίρι, μας θυμίζει ο ποιητής. Το σπιτικό μας το περιμένουν μπόρες, καταιγίδες, τυφώνες θα ανταμώσουν τα παιδιά μας. Οι προβλέψεις μιλούν για σεισμούς. Να η εποχή που θα ετοιμάσουμε τις ψυχές των παιδιών μας για αντοχή και αντίσταση. Ψυχές που θα καταφέρουν να πιστέψουν στο νοικοκυριό τόσο ώστε να χουν σιγουριά πως μετά το χειμώνα θα έρθει η άνοιξη, πως δεν γίνεται ο χειμώνας θα περάσει, πως βέβαιο είναι ότι η κοσμοχαλασιά είναι περαστική και πως ο ήλιος θα ανατείλει σε έναν γαλάζιο ουρανό. Και πάλι. Δεν είναι κουβέντες «μελό» ούτε ψεύτικες αναχρονιστικές απόψεις αυτές. Η αισιοδοξία τόσο χρειαζούμενη για μας, είναι το βασικό στοιχείο ανάπτυξης μιας όλο υγεία προσωπικότητας. Το βασικό στοιχείο ανάπτυξης του παιδιού μας. Η πίστη στο αύριο δεν είναι φενάκη. Η φύση πιστεύει απόλυτα πως κάπου το Μάη η Ανατολή θα γίνει πιο νωρίς – στις 5.15 – και η Δύση στις 7.28. το φως και πάλι θα νικήσει το σκοτάδι.

Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο Περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία τον Οκτώβριο του 2001

Επιμέλεια: Κώστας Ζουρδός