Ρόζαλιντ Φράνκλιν

Γυναίκες που ξεχώρισαν στους αιώνες

Η Ρόζαλιντ Φράνκλιν (Rosalind Franklin),  το 1951, κατάφερε να κάνει τη διάκριση μεταξύ δύο μορφών DNA: της παρακρυσταλλικής Β μορφής και της κρυσταλλικής Α μορφής. Με τη βοήθεια ακτίνων Χ, κατάφερε να φωτογραφήσει  τη μορφή Β, που ακόμη και μέχρι σήμερα, θεωρείται εκπληκτικής καθαρότητας και ακρίβειας.

Δύο άνδρες συνάδελφοι της,  κατάφεραν να βραβευθούν για το έργο αυτό, ενώ η Ρόζαλιντν Φράκλιν, έγινε γνωστή μόνο μετά θάνατον.

Ήταν αυτή που έθεσε τις βάσεις για το DNA, ενώ οι δύο άνδρες φαίνεται πως απλά είχαν παρακολουθήσει μία σχετική διάλεξη της Φράνκλιν, η οποία μάλιστα δεν δίστασε να τους υποδείξει το στοιχείο που τους έλειπε από το μοντέλο DNA που είχαν φτιάξει. Αποτέλεσμα του ενθουσιασμού της Φράνκλιν να μοιραστεί το επίτευγμα της, ήταν οι παραπάνω να στεφθούν με βραβείο Νόμπελ, ενώ η Φράνκλιν πέθανε από καρκίνο των ωοθηκών, σε ηλικία μόλις 37 ετών, χωρίς να προλάβει να τιμηθεί ποτέ με το εν λόγω βραβείο.

Λέγεται πως αντέγραφαν  τις φωτογραφίες που έβγαζε, όταν μελετούσε τους κρυστάλλους του DNA με τη βοήθεια ακτίνων Χ. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο βιβλίο του ενός, του  Γουότσον, ο δεύτερος συνάδελφος του Γουίλκινς, του εξομολογήθηκε την πράξη του και του έδειξε την περίφημη πια φωτογραφία που επιβεβαίωνε ότι η δομή του DNA ήταν ελικοειδής.

Σπούδασε στο Κέμπριτζ βιοφυσική. Κόρη πλούσιας εβραϊκής οικογένειας, η Φράνκλιν είχε δώσει μάχες για να ακολουθήσει την επιστημονική καριέρα που επιθυμούσε. Οταν το 1950 είχε φτάσει στο King's College του Λονδίνου, έπειτα από τριετή εργασία σε γαλλικό εργαστήριο, ήταν ήδη καταξιωμένη στην κρυσταλλογραφία και είχε δημοσιεύσει πληθώρα άρθρων.

Δεν αισθάνθηκε ποτέ πικρία ή έχθρα για τους Γουότσον και Κρικ, με τους οποίους συνδέθηκε φιλικά κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής της.

Έγινε σύμβολο του φεμινιστικού κινήματος στη δεκαετία του ’70, εξ αιτίας δηλώσεων για την ίδια, όπως  «το καλύτερο μέρος για μια φεμινίστρια είναι σε κάποιου άλλου το εργαστήριο».

Είναι στη λίστα εκείνη των γυναικών που συντέλεσσαν τα μέγιστα στη βελτίωση της επιστήμης, η μοίρα όμως της έπαιξε άσχημο παιχνίδι, βάζοντας την εν ζωή…στην αφάνεια.
Σταυρούλα Αδαμάκη