« Θεός εφανερώθη εν σαρκί»…

Του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου Πειραιώς Καλλίνικου.

Το μεγαλύτερο γεγονός της παγκοσμίου ιστορίας εορτάζουμε: την κάθοδο του Θεού στη γη. « Ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν», «Θεός εφανερώθη εν σαρκί». Η ενανθρώπηση του Κυρίου είναι εξανθρωπισμός του ανθρώπου, αποκατάσταση την αληθινής εικόνας του Θεού στον άνθρωπο. Είναι μυστήριο απροσπέλαστο στο ανθρώπινο μυαλό. « Το απ’ αιώνος απόκρυφων μυστήριον αποκαλύπτεται σήμερον. Ο Υιός του Θεού, Υιός του ανθρώπου γίνεται». Ο Υιός και Λόγος του Θεού «εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών, εν ομοιώματι ανθρώπων γενόμενος». Είναι η ύψιστη πράξη αγάπης του Θεού προς τον «πεπτωκότα» άνθρωπο. Ο άχρονος και αίδιος Θεός, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, γίνεται «εν χρόνο» άνθρωπος για να θεώσει τον άνθρωπο. Οι δύο φύσεις του Κυρίου παραμένουν έκτοτε ενωμένες ασυγχύτως και αδιαιρέτος- τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος- στο ένα και το αυτό πρόσωπο του Θεανθρώπου Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Ως τέλειος άνθρωπος ο ενανθρωπήσας Κύριος μας δίνει τον τύπο του αυθεντικού ανθρώπου, του προπτωτκού, του αμόλυντου και ολοκληρωμένου. Η κάθοδος του Υιού και Λόγου του Θεού στη γη και η «εν χρόνο» σάρκωση Του, που εορτάζουμε σήμερα, είναι η νέα δημιουργία, η ανάπλαση, η ανακαίνιση, η αναδημιουργία και αποκατάσταση του «πεπτωκότος» ανθρώπου και η τελειοποίηση του. Για αυτό, μόνον «εν Χριστό» πλέον ο άνθρωπος ζει αληθινή ανθρώπινη ζωή και γίνεται σωστός άνθρωπος. Μόνον «εν Χριστό» ο άνθρωπος γίνεται αυθεντικός, αληθινός, ολοκληρωμένος, λελυτρωμένος από τη φθορά της πτώσεως. Χωρίς την αναπλαστική δύναμη του «ενανθρωπήσαντος Λόγου» ο άνθρωπος παραμένει παραμορφωμένος, δούλος της φθοράς, υπηρέτης της αμαρτίας, αφύσικος και εκτροχιασμένος.



Μόνον «εν Χριστό» ο άνθρωπος μεταμορφώνεται σε καινή κτίση, αποκαθίσταται στο πρόσωπο του η αληθινή εικόνα του Θεού και γίνεται «κατά χάριν» μικρός Θεός μέσα στη γη. Εντεύθεν η αυτονόμηση του ανθρώπου από τον ενανθρωπήσαντα Χριστό είναι πράξη αυτοκτονίας, γιατί αποκόπτει από την αναπλαστική Χάρη του ενανθρωπήσαντος Κυρίου. Αυτή δε η αυτονόμηση του σύγχρονου ανθρώπου από το Χριστό είναι η αιτία του σημερινού ηθικού δράματος της κοινωνίας, της σημερινής κρίσεως της ανθρωπιάς και της αξίας του ανθρώπου. Ο αυτονομημένος άνθρωπος, που δημιουργείται από το πνεύμα της χωρίς Χριστό σημερινής εποχής, είναι ο τύπος του εγωκεντρικού, του τυφλού πραγματικά, του αυταπατώμενου στη φανταστική αυτάρκεια του, του στερημένου ήθους και ψυχικού μεγαλείου. Είναι ο τύπος του ανθρώπου, που έχει καλλιεργημένο το νου αλλά ακαλλιέργητη και βάρβαρη την καρδιά, που έχει γνώσεις, αλλά του λείπει η γνώση και η σωφροσύνη, που κατέχει αξιώματα αλλά του λείπει η αξία, που έχει λεφτά αλλά είναι φτωχός σε ψυχικά βιώματα, που έχει επιφάνεια αλλά στερείται εσωτερικού βάθους. Είναι ο τύπος του ανθρώπου που φαίνεται άνθρωπος, αλλά ζει και ενεργεί απάνθρωπα, που ομιλεί περί ελευθερίας, ενώ στην πράξη και στην καθημερινή ζωή είναι δούλος των ενστίκτων του και των κακούργων ενίοτε διαθέσεων του, που πλέει στον τεχνικό πολιτισμό αλλά έχει βίο απολίτιστο και βάρβαρο. Την έννοια του σωστού ανθρώπου φανέρωσε μόνον ο ενανθρωπήσας Λυτρωτής. Η αποξένωση από τον ενανθρωπήσαντα Σωτήρα είναι υποβιβασμός της ανθρώπινης αξίας. Ο Χριστός μας ήλθε, «επί γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη», όσοι δε έλαβαν Αυτόν – δηλαδή όσοι Τον πίστευσαν και Τον δέχθηκαν στην καρδιά τους «έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γένεσθαι». Ας προσέλθουμε όλοι μας, ταπεινοί προσκυνητές του μυστηρίου της Βηθλεέμ, «του χρόνου αιωνίοις σεσιγησμένου». Ας δώσουμε την πίστη και την αγάπη προς τον ενανθρωπήσαντα Σωτήρα μας, για να νιώσουμε μέσα μας την ανακαινιστική δύναμη Του και να λάβουμε «χάριν αντί χάρητος».

*Το κείμενο αυτό γράφτηκε στο Περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία τον Δεκέμβριο του 1992.

Επιμέλεια: Κώστας Ζουρδός