Τρίτη 14 Αυγούστου 2018

Θεομητορικός Λειμώνας…



Του Παναγιώτη Φραγκάκου*, θεολόγου 

Διάσπαρτες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του Ελλαδικού χώρου, υπάρχουν Εκκλησίες αφιερωμένες στο πρόσωπο της Θεοτόκου. Ακόμα περισσότερα τα ξωκκλήσια και τα προσκυνητάρια που προβάλουν έξαφνα, προς στον οχούμενο ή τον οδοιπόρο, για να υπενθυμίζουν διαρκώς τον βαθύτατο σύνδεσμο την Μάνας Παναγιάς με την ψυχή του λαού μας.

Η Θεοτόκος, ως σκεύος εκλογής του Θεού, περατώνοντας τον πρωταγωνιστικό Της ρόλο στο σχέδιο της Θείας Οικονομίας, αναχωρεί ενσάρκως προς τον ποθούμενο Υιό. Αυτόν του γαλούχησε ως Μητέρα. αυτόν ακολούθησε διακριτικά ως προστάτρια και συνοδίτρια στην επίγεια πορεία Του. Αυτής την καρδιά διαπέρασε δίστομος ρομφαία τις ημέρες του Πάθους, για να μεταμορφωθεί σε κήρυκα και απόστολο της Αναστάσεως του. Τέλος, έπειτα από την εν αφανεία και ταπεινώσει επίγεια διαδρομή της, έρχεται να αναπαυθεί στον γνώριμο τόπο της Γεσθημανής και ως Παν-αγία να παραδοθεί ψυχή τε και σώματι στα στοργικά χέρια του Υιού της και Θεού της. Ως  σκήνωμα του Υιού του Θεού και αφού διυλήθηκε μέσα στον πόνο και την οδύνη, βρίσκεται όχι μόνο στο κέντρο της λατρευτικής ζωής της Εκκλησίας μας, αλλά και της εν γένει ζωής κάθε χριστιανού, ως παραμυθία, καταφύγιο και στήριγμα ψυχών θλιβομένων και καταπονουμένων. Ταυτόχρονα γίνεται ποδηγέτης και ασφαλής φρουρός η Θεοτόκος, για την εν πορεία στρατευομένη Εκκλησία. Υπάρχει, ως ασίγητη ικεσία στον Υιό Της, ο οποίος φιλάνθρωπα κάμπτεται από τις ικεσίες Της, όπως ακριβώς και εκείνη δέχτηκε τον Ευαγγελισμό και την πραγμάτωση της σωτηρίας του κόσμου. Έτσι, η Θεοτόκος εισχώρησε στα κατάβαθα της ανθρώπινης ψυχής, ως Μητέρα του σύμπαντος κόσμου ( Νέα Εύα ), τροφός και συντηρήτρια της ανθρωπότητας στην ολότητα της, όπως και κάθε ανθρώπου ξεχωριστά.


 Η Ιερή Παράδοση και η γνήσια ευσέβεια απλόχερα την στόλισαν με προσωνύμια δείγματα της ζωντανής παρουσίας της: Παντάνασσα, Γλυκοφιλούσα, Γαλακτοτροφούσα, Μεγαλόχαρη, Βλαχερνά, Γιάτρισσα, Γοργουπήκοος, καθώς και χιλιάδες άλλα που η συλλογή και επεξεργασία τους απαιτεί πολύχρονες μελέτες. Κάθε τίτλος βέβαια και κάθε εγκώμιο, μέρος καλύπτει του μυστηρίου της « υπέρβασης τα Χερουβείμ και υπεραρθείσης των Σεραφείμ». Ταυτόχρονα ο στολισμός της Θεοτόκου συνεχίζεται, για να λάμψει περισσότερο η ακτίς του νοητού ηλίου η καταλάμπουσα τας ψυχάς. Στάθηκε ακόμη, η Κυρία Θεοτόκος, αφορμή συνθέσεως ύμνων δι’ Αυτής προς τον Υιό της. πασίγνωστο το κοντάκιο του Ακαθίστου Ύμνου που συνιστά μεγαλείο συνθέσεως και μελωδίας, λίθος ατίμητος στον θησαυρό της εκκλησιαστικής υμνογραφίας. Δεν υπάρχει ακολουθία της Εκκλησίας μας που δεν μνημονεύεται η Παναγία ως κυριότερος μεσίτης ουρανού και γης, Θεού και ανθρώπου. Οι άγιοι Πατέρες είδαν να προτυπώνει με τη ζωή Της, γεγονότα Παλαιοδιαθηκικά. Την ζωγράφισαν φλεγόμενη και μη καιόμενη Σιναία Βάτο, Ράβδο Ααρών βλαστήσασα, Κλίμακα Ιακώβ, Αλατόμητον Όρος, Πόκο του Γεδεών, καθώς και άλλα πολλά. Αλλά και στην Καινή Διαθήκη, η Θεοτόκος ταυτίζεται πολλές φορές με το ίδιο το μυστήριο της Εκκλησίας.

 Ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Λουκάς θεωρείται από την Ιερά Παράδοση ο πρώτος ζωγράφος του θεομητορικού προσώπου. Παράλληλα όμως, Θεολόγος που σχηματοποιεί, δια του λόγου του, τη Θεοτόκο, είναι ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Να λοιπόν πως περιγράφει υμνώντας ή υμνεί περιγράφοντας: Το όνομα Θεοτόκος συνιστά όλο το μυστήριο της Εναθρωπήσεως. Όποιος δεν ομολογεί Θεοτόκο την Αγία Παρθένο «χωρίς εστί της Θεότητος». Η Θεοτόκος φανέρωσε την άφατη άβυσσο της αγάπης του Θεού στον άνθρωπο. Αποτελεί ( η Θεοτόκος ) το κάλλος της ανθρώπινης φύσεως μέσα στο οποίο ευφράνθηκε ο Δημιουργός Θεός. Την αποκαλεί «θυγάτριον Θεοπόθητον». Θεοτόκος είναι η Παναγία γιατί εγγένησε τον Θεό Λόγο, αλλά και γιατί μέσα στα σπλάχνα της η ανθρώπινη φύση δια της υποστατικής ενώσεως έλαβε θέωση και Λόγωση και Υπερύψωση. Ο αψευδής όμως Ευαγγελικός Λόγος μας εκπλήσσει, διότι ριζοσπαστικός και «σκανδαλώδης» καθώς είναι μας δίδει το δικαίωμα της, εν ταπεινώσει, ανυψώσεως του κάθε ανθρώπου σε, κατά χάριν , αδελφούς και μητέρα του Κυρίου: « Εκείνος που θα πραγματοποιήσει το θέλημα του Θεού, αυτός είναι αδελφός μου, αδελφή μου και μητέρα μου ( Ματθ. 12,50/Μαρκ. 3,35). Υμνώντας λοιπόν την Παναγία μας επαινούμε τη σεσωσμένη ανθρώπινη φύση μας.




* Ο Παναγιώτης Φραγκάκος είναι θεολόγος , Γραμματέας της Μητροπόλεως Πειραιώς και ιστορικό της στέλεχος.


Το κείμενο αυτό γράφτηκε στο περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία τον Αύγουστο του 1993.

Κώστας Ζουρδός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου