"Κύριε ποιος είσαι;..."

Του Κώστα Ζουρδού, θεολόγου

Το ερώτημα αυτό έχει απασχολήσει και απασχολεί όλους τους  ανθρώπους που προσπαθούν να προσεγγίσουν το μυστήριο του Θεού. Δύο είναι τα πιο συνηθισμένα , πολυβασανισμένα και δύσκολα ερωτήματα στην αναζήτηση του Θεού από τον άνθρωπο: το "Κύριε ποιος είσαι;" και το "Κύριε που είσαι; Υπάρχει και ένα τρίτο αφετηριακό ερώτημα το "αν υπάρχεις" που απασχολεί και σήμερα τραγικά την ύπαρξη μας αλλά δε θα μας απασχολήσει στο σημερινό μας  σημείωμα. Ανιχνεύοντας το ερώτημα, "Κύριε ποιος είσαι;...", θα τονίσουμε ότι ο Θεός είναι μυστήριο. Ο Θεός είναι ο τελείως "Άλλος", αόρατος, υπερβατικός ασύλληπτος πέρα και πάνω από τα λόγια και την κατανόηση. Οι Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας χαρακτηριστικά τόνιζαν: "Ένας Θεός που είναι κατανοητός δεν είναι Θεός. Ένας Θεός, δηλαδή, που απαιτούμε να τον καταλάβουμε εξονυχιστικά με τις δυνατότητες του λογικού μας μυαλού, καταντάει να μην είναι τίποτα περισσότερο από ένα είδωλο, σχηματοποιημένο κατά την δική μας εικόνα. Ένας τέτοιος Θεός οπωσδήποτε δεν είναι αληθινός και ζωντανός Θεός της Εκκλησίας. Ο άνθρωπος είναι κατ' εικόνα Θεού, αλλά το αντίθετο δεν αληθεύει". Κι' όμως αν τα παραπάνω ακούγονται αποτρεπτικά για την κατανόηση και την εύρεση του Θεού δεν είναι έτσι. Ο Θεός είναι παντού γύρω μας και μέσα μας με έναν τρόπο προσωπικό. Ο Θεός που είναι άπειρα μακριά από την κατανόηση μας, μας αποκαλύπτει τον εαυτό του σαν πρόσωπο μέσα από μια σχέση αγάπης. Γνωρίζουμε τον Θεό μέσα από μια προσωπική σχέση. Μέσα από αυτή την σχέση θα γνωρίσουμε το ποιος είναι ο Θεός. Ο Άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας σε ένα κείμενο μας δείχνει ποιος ακριβός είναι ο Θεός μέσα από την προσωπική σχέση: "Πιο στοργικός από κάθε φίλο, πιο δίκαιος από κάθε κυβερνήτη, πιο τρυφερός από κάθε πατέρα, πιο πολύ ένα μέλος από μας από όσο τα ίδια μας τα μέλη, πιο αναγκαίος σε μας από την ίδια την καρδιά μας".

Μέσα λοιπόν από μια προσωπική σχέση γνωρίζεται ο Θεός και κατανοείται με το στοιχείο που πρέπει να έχει αυτή η σχέση: την απλότητα. Ο Θεός είναι πολύ γνωστός στο πιο μικρό παιδί και ακατανόητος στον πιο λαμπρό θεολόγο. Είναι το τέρμα και η αφετηρία. Είναι ο οικοδεσπότης που μας καλωσορίζει στο τέρμα του ταξιδιού, αλλά και ο σύντροφος που περπατάει δίπλα μας στο κάθε βήμα πάνω στον δρόμο της ζωής μας. Ο Θεός είναι μια προσωπική σχέση και όταν υπάρχει αυτή η σχέση έρχεται και η πίστη. Σε πιστεύω σημαίνει: στρέφομαι σε εσένα, ακουμπώ πάνω σου, σ' εμπιστεύομαι απόλυτα και ελπίζω σε εσένα. Και μέσα από αυτήν την σχέση, την αγάπη την κατανόηση έρχεται και η απάντηση στο ερώτημα: "Κύριε ποιος είσαι;", απάντηση που ζήτησε και ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος σε μια επίκληση του στο Θεό και εκείνος του απάντησε, "Είμαι ο Θεός που έγινα για χάρη σου άνθρωπος και επειδή με έχεις αναζητήσει μ' όλη σου την καρδιά, από τώρα και πέρα θα είσαι ο αδελφός μου, ο συγκληρονόμος μου και ο φίλος μου". Μέσα λοιπόν από την προσωπική μας σχέση με τον Θεό καταλαβαίνουμε το ποιος πραγματικά είναι. Ο Θεός είναι σχέση και μόνο έτσι μπορεί να μας γίνει γνωστός. Ένας Ρώσος Επίσκοπος του 17 αιώνα ο Άγιος Δημήτριος του Rostov σε μια προσευχή του μας αποκαλύπτει την πραγματική σχέση αγάπης του Θεού και του ανθρώπου:

" Έλα, φως μου και φώτισε το σκοτάδι μου,

Έλα, Ζωή μου, και αναζωογόνησε με από το θάνατο.

Έλα, Γιατρέ μου, και γιάτρεψε τις πληγές μου.

Έλα, Φλόγα της Θείας αγάπης και κάψε

τ' αγκάθια των αμαρτιών μου, φωτίζοντας

την καρδιά μου με τη φλόγα της αγάπης σου.

Έλα, Βασιλιά μου, κάθισε πάνω στον θρόνο

της καρδιάς μου κι' εκεί βασίλεψε.

Γιατί εσύ μόνος είσαι ο Βασιλιάς μου και ο Κύριος μου. 

Στο ερώτημα, "Κύριε ποιος είσαι;..." είναι τελικά εύκολη η απάντηση. Δεν χρειάζεται να αποδείξουμε την ύπαρξη ενός προσωπικού φίλου.