Ιερώνυμος: Μέτρα λαμβάνονται για το περιβάλλον αλλά μόνον επιδείνωση των φαινομένων σημειώνεται

 

 
Το οικολογικό πρόβλημα αντιμετωπίζει η Εκκλησία προτείνοντας την ορθοπραξία ως ασφαλή διέξοδο και θεραπεία, αναφέρει μεταξύ άλλων στο μήνυμά του για τη χτεσινή παγκόσμια ημέρα του Περιβάλλοντος ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος.  
Ολόκληρο το μήνυμα έχει ως εξής:

Το οικολογικό πρόβλημα, όπως αποκαλούνται συλλήβδην τα αποτελέσματα της αλόγιστης συμπεριφοράς των ανθρώπων προς το περιβάλλον, με ο,τι αυτά συνεπάγονται πλέον σήμερα διά τους ίδιους, είναι από τα πλέον σύνθετα και πολυδιάστατα προβλήματα, τα οποία ταλανίζουν την ανθρωπότητα στην εποχή μας. Έχει προκύψει από την κατάχρηση των αγαθών της φύσης στην ωφελιμιστική προσπάθεια του ανθρώπου να κυριαρχήσει στον κόσμο, συμπεριφερόμενος όχι ως δημιούργημα, και αυτός, επί δημιουργήματος του Παντοκράτορος Θεού, αλλ’ ως εχθρός και κατακτητής και καταστροφεύς και άνους κυρίαρχος. Η κακή χρήση της ελευθερίας του κατέστησε αμφίβολη και τη στάση του έναντι του φυσικού κόσμου.

 
Η Ορθόδοξη Εκκλησία θεωρεί, ότι η προστασία του κόσμου, τον οποίο ο Δημιουργός και Κύριος του παντός έπλασε «καλόν λίαν» και τον κληροδότησε στον άνθρωπο, τον οποίο «έθετο εν τω παραδείσω της τρυφής, εργάζεσθαι αυτόν και φυλάσσειν», αποτελεί διαχρονικά μέγιστη ευθύνη και υποχρέωση του ανθρώπου. Υποχρέωση, την οποία πολύ περισσότερο σήμερα, οπότε απέβη απολύτως αναγκαία εξ αιτίας των κλιματικών αλλαγών που προκαλεί η εκτεταμένη μόλυση του περιβάλλοντος.
Παρερμηνεύσαμε τη θέση μας μέσα στη Δημιουργία και την εκμεταλλευθήκαμε χωρίς αιδώ, ιδίως κατά τους τελευταίους αιώνες, χρησιμοποιώντας καταχρηστικώς όλες τις δυνατότητες τις οποίες μας προσέφερε η εξέλιξη των επιστημών. Οι συνέπειες αυτής της συμπεριφοράς είναι ότι το περιβάλλον αντιδρά πλέον αρνητικά και εχθρικά επαναστατώντας. Εκδικείται τους καταχραστές και τους απειλεί με άμεση και ασυγχώρητη τιμωρία. Τα τερατώδη μέσα και οι μέθοδοι, που χρησιμοποιήθηκαν για αλόγιστο πλουτισμό ή επικράτηση του ανθρώπου επί του ίδιου του γένους του, είχαν ως αποτέλεσμα όχι μόνο να απογυμνωθεί το περιβάλλον από το φυσικό κάλλος του, να πάψει να είναι ευεργετικό για τους κατοίκους της γης, αλλά και να εξελιχθεί σε αγρό «ακανθών και τριβόλων».
Σε εποχές πνευματικά άνυδρες και υπαρξιακά υποσιτισμένες, δίχως ξεκάθαρο νόημα ζωής και πρόταση υπέρβασης του δεινού «τώρα», ο σύγχρονος άνθρωπος, αντιμετωπίζοντας είτε στην παγκοσμιοποιημένη και θολή εκδοχή του ως άνθρωπος του κόσμου, είτε στην πιο προσωπική του υπόσταση ως κληρονόμος, φορεύς και μεταλαμπαδευτής ενός αδιέξοδου τρόπου ζωής, αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι ο ίδιος και τα παιδιά του ευρίσκονται πλέον σε σύγκρουση προς το περιβάλλον, το οποίο παραθεώρησε ως έργο του Θεού, το οποίο εν πολλοίς απομάκρυνε από τη ζωή του.
Βιώνει την κρίση που προκάλεσαν ο εγωκεντρισμός, η φιλαυτία, η χλιδή, η βουλιμία, η υπέρμετρη κατανάλωση, η εξάντληση των φυσικών πόρων. Το σημερινό αδιέξοδο μέσα στο περιβάλλον είναι με δραματικό τρόπο ή με τον πιο φανερό και έμπρακτο τρόπο πιστοποίηση, ότι η φύση και όσα περιβάλλουν τον άνθρωπο είναι επικίνδυνη προέκταση του εαυτού του,
Με ασταθή βήματα, από θέση άμυνας, προσπαθεί να αποκαταστήσει κάποια ισορροπία, χρησιμοποιώντας όμως και πάλι τις ίδιες ή παρεμφερείς τεχνικές μεθόδους και μέσα, αντί των φυσικών δυνάμεων και μηχανισμών, που διαθέτει η φύση. Μέτρα λαμβάνονται για το περιβάλλον αλλά μόνον επιδείνωση των φαινομένων σημειώνεται. Αυτό όμως δεν είναι παράξενο, διότι στην αντιμετώπιση των προβλημάτων δεν λαμβάνεται διόλου η πνευματική πλευρά, από όλες τις μελέτες λείπει ο Χριστός, λείπει η αναφορά στον Θεό, τον Δημιουργό της κτίσης και των πλασμάτων.
Η οικολογική κρίση, το τονίσαμε «πάλιν και πολλάκις» είναι πρωτίστως κρίση πνευματική και ηθική. Προκύπτει από την εσωτερική κρίση που δημιουργήθηκε στον άνθρωπο. Η περιβαλλοντική κρίση υπενθυμίζει ότι ο υλιστικός και ευδαιμονιστικός τρόπος ζωής διέστρεψε την φύση του ανθρώπου και τον σκοπό της Δημιουργίας, που τελικώς είναι η θεογνωσία του. Η κατακυρίευση της γης κατέληξε σε καταλήστευσή της. Η χρησιμοθηρία οδήγησε στον ωφελιμισμό και ο ωφελιμισμός στην αδηφαγία και την πλεονεξία.
Ουσιαστική αλλαγή στην οικολογία, αν δεν επανέλθει ο άνθρωπος το συντομότερο στην ορθή σχέση του με τον Θεό, δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί. Η παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας διδάσκει ότι δεν είναι δυνατόν «να αγαπήσουμε την φύση, αν δεν κάνουμε χώρο να σκηνώσει στις καρδιές μας ο Δημιουργός της. Αν δεν συνειδητοποιηθεί ευρύτατα ότι μακριά από τον Θεό δεν υπάρχει ζωή αλλά καθημερινός θάνατος, τότε στα υπάρχοντα αδήριτα προβλήματα θα προστίθενται και άλλα.
Το οικολογικό πρόβλημα αντιμετωπίζει η Εκκλησία προτείνοντας την ορθοπραξία ως ασφαλή διέξοδο και θεραπεία. Προτείνει ειρήνη κατά Χριστόν και άσκηση, δύο πόλους, γύρω από τους οποίους αναπτύσσεται η ορθόδοξη θεολογία για τη λύση του προβλήματος κάι ταυτόχρονα εγκράτεια, μέτρο και λιτότητα, την οποία σοφά προτείνει το ασκητικό πνεύμα της και προστατεύει τον κόσμο από τις υπερβολές. Στη λατρεία του κέρδους και την αχαλίνωτη κερδοσκοπία, που οδηγεί στην υπερεκμετάλλευση των φυσικών πηγών, διδάσκει τη νόμιμη εργασία και την έντιμη απολαβή του κέρδους από αυτήν. Αυτός είναι ο ορθόδοξος τρόπος με τον οποίο θα τεθεί φραγή στην καταστροφή του περιβάλλοντος και ευχή μας η άμεση ενστέρνισή του.

ΠΗΓΗ: ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟ ΒΗΜΑ