Η λεηλασία της Αφαίας στην Αίγινα

Γράφει: Ντίνα Εξάρχου

Να ήταν μόνο τα “Ελγίνεια”…
Απ´ την κορφή ως τα νύχια η αρχαία Ελλάδα έχει λεηλατηθεί επί Τουρκοκρατίας.
Απ´ την κορφή ως τα νύχια η αρχαία Ελλάδα έχει δώσει μπόλικο παραδάκι σε Τούρκους αλλά και σε Έλληνες τυχοδιώκτες αξιωματούχους.
Τα “Ελγίνεια” ήταν το πρώτο τσίμπημα του σκορπιού στην αρχαία ελληνική γλυπτική.
Τα γλυπτά του Παρθενώνα ήταν το…κλέφτικο σφύριγμα του λόρδου Έλγιν στους Ευρωπαίους αρχαιοκάπηλους.
Γέμισε το λιμάνι του Πειραιά από καράβια που μετέφεραν «αρχαιόφιλους».
Άλλοι από αυτούς ήταν ευγενείς, που ζητούσαν αρχαία ελληνικά γλυπτά για να στολίσουν τα σαλόνια και τους κήπους τους.
Άλλοι ήταν «λαϊκοί» με δυνατή εμπορική όσφρηση.
Έμπορος του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού ήταν και ο Άγγλος αρχιτέκτονας Τσάρλς Ρόμπερτ Κόκερελ, που ξεμπάρκαρε τον Απρίλη του 1811 στον Πειραιά και ξαναμπάρκαρε «συστημένος» για την Αίγινα…
Από το λιμάνι του νησιού πήρε εργάτες και άρχισε αμέσως ανασκαφές στα χαλάσματα του Ναού της Αφαίας.

Τα γλυπτά από τα αετώματα του Ναού, που είχαν πέσει από μεγάλο σεισμό και είχαν ενταφιασθεί σε ρηχά «μνήματα», βγήκαν στο φως του ήλιου σύντομα. Ήταν 16 αγάλματα ολόκληρα, 13 κεφαλές αγαλμάτων και δεκάδες μέλη (χέρια, πόδια) άλλων αγαλμάτων. Όλα φτιαγμένα από παριανό μάρμαρο.
Με μόνο σαράντα λίρες που έδωσε ο Κόκερελ στους πρόκριτους της Αίγινας πήρε τα γλυπτά και τα πήγε στην Αθήνα, όπου νοίκιασε ένα μεγάλο σπίτι και εκεί αράδιασε τα μάρμαρα και τα συναρμολόγησε.
Αποκαλύφθηκαν σκηνές αριστουργηματικές από τον Τρωικό Πόλεμο, οι οποίες κοσμούσαν τα αετώματα του Ναού της Αφαίας.
Ο Κόκερελ έβγαλε τα γλυπτά σε δημοπρασία, η οποία έγινε στη Ζάκυνθο και «μάζεψε» κοπάδια από πρίγκιπες, λόρδους, βαρόνους, δούκες και καλλιτέχνες εκπροσώπους ευρωπαϊκών βασιλικών οίκων, που θεωρούσαν τα γλυπτά της Αφαίας εφάμιλλα των γλυπτών του Παρθενώνα.
Τα αετώματα της Αφαίας κατέληξαν σε γερμανικά χέρια και σήμερα κοσμούν τη Γλυπτοθήκη του Μονάχου σε μια υπέροχη ενότητα που φέρει τον τίτλο: » Αιγινήτες».

ΠΗΓΗ:ΑΙΧΜΗ